أهداف تأسیس
این گروه در سال ۱۳۸۳ با هدف تدوین فرهنگ نامه ها و دائره المعارف های مورد نیاز جهان اسلام در زمینه علوم اسلامی تأسیس گردیده است.
ضرورت تأسیس
با توجّه به لزوم ایجاد فرهنگ نامه و دائره المعارف برای هر یک از علوم اسلامی، و با توجّه به گسترده بودن علوم نیازمند تدوین به این نحو، و نداشتن مراکز تخصّصی در سطح جهان که عهده دار این امر باشد، ضرورت تأسیس چنین گروهی نمایان می گردد. و با توجّه با کار مقایسه ای و مقارن که در این گروه صورت می گیرد، ضرورت این کار مضاعف می شود.
طرح های خاتمه یافته
فعالیتهای این گروه با علم اصول فقه مقارن شروع کرده است، و تا کنون فرهنگ نامه برای این علم با نام (معجم مفردات آصول الفقه المقارن) تدوین و چاپ کرده است.
کما اینکه تدوین دائره المعارف علم اصول فقه با نام (موسوعة أصول الفقه المقارن) شروع کرده، و تا کنون جلد اوّل آن در سال ۱۳۸۸به چاپ رسیده، و جلد دوّم آن در سال ۱۳۹۳ به چاپ رسیده است.
برنامه وأهداف عملیاتی آینده
با عنایت خداوندی این گروه، کار تدوین دیگر جلدهای موسوعه را ادامه خواهد داد، و طبق برنامه در س
ال ۱۳۹۳ جلد سه و در سال ۱۳۹۴ جلد چهار به چاپ خواهد رسید. و امید می رود کل موسوعه که عبارت است از شش جلد است تا سال ۱۳۹۵ به اتمام برسد.
شورای پژوهشی
تا کنون گروه ده ها جلسه مشورتی با متخصّصان وصاحب نظران در این زمینه داشته است، وجدا از آن گروه دارای هیئت پژوهشی است، و تا کنون چندین جلسه و به صورت ماه انه و یا هر دو ماه برگزار می کند.
نگاه به آینده گروه
گروه امیدوار است بعد از اتمام موسوعه اصول فقه اقدام به تدوین موسوعه های دیگر علوم اسلامی، که مورد نیاز جهان اسلام وبخصوص متخصّصان رشته های مختلف علوم دینی می باشد، ان شاء الله.
اقدامات جنبی گروه
تا کنون علاوه بر تدوین موسوعه، گروه اقدامات جنبی که وابسته به مسأله موسوعه صورت داده است، از جمله:
۱ – تربیت کادری متخصص در اصول فقه مقارن برای حوزه علمیه و جهان اسلام.
۲ – ایجاد کتابخانه ای گسترده از کتابهای اصولی، خواه از اصول شیعه و یا اصول اهل سنت.
۳ – آشنا ساختن محققان و فرهیختگان حوزه علمیه و همچنین علمای اهل سنت با اصول فقه فریقین.
گزارش تفصیلی دائره المعارف اصول فقه
موسوعه اصول فقه اولین کار موسوعه نگاری این گروه است، و تا کنون هزاران ساعت تحقیق وتفحّص در گذشته وحال این رشته از علوم اسلامی توسط محققان صورت گرفته است، و ده ها مقاله در این راستا نوشته شده است.
جلد یک این موسوعه که بعد از پنج سال از شروع به کار گروه به چاپ رسیده که نتیجه تلاش متوالی گروهی متشکل از ۲۰ نفر از محققان که صورت مستقیم شرکت داشته و سه نفر از امور فنی تایپ وچاپ است.
این جلد شامل ۴۸ مدخل تفصیلی و ۴۸ مدخل ارجاعی می باشد، و در آن از ۵۰۲ منبع از منابع فریقین استفاده شده است.
جلد دوی این موسوعه که آماده چاپ است از ۱۴۸ مدخل است که حدود ۳۵ مدخل از آنها ارجاعی است. و در آن ۲۳۰ منبع دیگر به منابع جلد یک اضافه شده است. و بدین صورت مجموع منابع مورد استفاده دو جلد موسوعه ۷۳۲ منبع است.
جلد سه این موسوعه شامل ۶۹ مدخل تفصیلی و ۳۰ مدخل ارجاعی است. وتمام مداخل آن نوشته و تحقیق شده، که امیدواریم ظرف ماه های آینده به سرانجامی و چاپ برسد.
پیش بینی می شود که جلد چهار این موسوعه حدود ۶۰ مدخل داشته باشد، و تا کنون تعدادی مقاله از این جلد نوشته شده است.
کما اینکه پیش بینی می شود که جلد پنج موسوعه شامل ۵۰ مدخل باشد، و تا کنون چندین مقاله از آن نوشته شده است.
اقدامات صورت گرفته جهت اعمال دقّت در موسوعه
گروه، اقدامات عدیده ای برای بالا بردن دقّت در این موسوعه اعمال کرده است، که مهمترین آن ایجاد فیلترهای متنوّع از قبیل ارزیابی دو الی پنج بار برای هر مقاله، وهمچنین مقابله و مطابقه های متعدد و بازبینی دوباره منابع، و تعدادی دیگر از فیلترهای مورد نیاز.
و با این ترتیب امیدواریم که جلدهای این موسوعه با سطحی در خورد تمجید باشد ان شاء الله.
در پایان گزارش از تمام محققان و نویسندگان و علاقمندان به کار روی اصول فقه دعوت می شود که نگاهی با افقی بلند به مسألهء موسوعه نگاه کنند و همکاریهای خود را با این گروه هرچه بیشتر گسترش دهند.
