«وحدت کلمه» ؛ علت حدوث و بقای انقلاب اسلامی

انقلاب اسلامی ایران به عنوان رویدادی بزرگ در اواخر قرن بیستم ، جهان حیرت زده را به قرن بیست یکم وارد کرد،این قیام شگفت انگیز که با گسترش مشارکت سیاسی مردم و با وحدت کلمه در تعیین حق سرنوشت رقم خورد،… به گونه ای بود که امام امت «وحدت اقشار و اجتماع آنان»[۱]را بهترین ثمره و برکت نهضت به شمار آورد.

لذا نقش وحدت و اتحاد ملت ایران در پیروزی انقلاب اسلامی امری انکار ناپذیر است، و اینچنین «وحدت کلمه ضامن تداوم انقلاب اسلامی»[۲] گردید، به نحوی که باید خروش امت اسلامی علیه دیکتاتورهای وابسته به قدرت های استکباری در حماسۀ بیداری اسلامی در سال های اخیر را قاطعانه منبعث از آن اتحاد و وحدت همه جانبه و فراگیر در پیروزی انقلاب اسلامی دانست.

از این رو امام خمینی(ره) مهمترین دستاورد انقلاب اسلامی را «ایجاد پیوند و ارتباط هر چه بیشتر شیعه و سنی و تشکل آن به عنوان یک نیروی واحد و قدرتمند جهانی در برابر قدر تها»[۳]می داند و معتقد است انقلاب اسلامی ایران می تواند با صدور ارزشهای خویش گامی عمده در بیدارسازی و آگاهی مسلمانان بردارد و بدین ترتیب به ارائۀ چهرۀ واقعی از اسلام اهتمام نماید[۴]،همانگونه که مقام معظم رهبری نیز به روشنی نقش کلیدی وحدت کلمه در تعالی سرنوشت امت اسلامی مورد تأکید قرار دادند و فرمودند:

«باید مسلمانان جهان با هم متحد شوند… هرگاه در طول تاریخ، مسلمانان با هم متحد بودند و یکپارچگی و وحدت کلمه داشتند و حول محور اسلام و قرآن عمل کردند، حیله های دشمنان تأثیری در کار آن ها نداشته است و تمام توطئه های استکبار را خنثی کرده اند».[۵]

هم چنین در فرازی دیگر فرمودند:«این مسئله‌ی اتحاد و وحدت کلمه‌ی در میان مسلمانان و امت اسلام با یک نگاه؛ و در میان ملتهای مسلمان در هر کشوری، اتحاد میان مردم کشور و ابعاض گوناگون این ملتها، مهم است»[۶].

بی شک تأکید وافر حضرت امام(ره) بر ضرورت تقویت وحدت میان مذاهب اسلامی در پیام تاریخی ایشان بیست و سوم بهمن سال ۵۷ یعنی یک روز بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و در اوج مسایل متعدد و پیچیده آن روزها ،به خوبی بیانگر دیدگاه بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران بر پیوند ناگسستنی میان مبانی انقلاب اسلامی با مقولۀ وحدت کلمه در میان امت اسلامی است، امام در آن فراز تاریخی و حساس کشورفرمود:«ما با مسلمین اهل تسنن یکی هستیم؛ واحد هستیم که مسلمان و برادر هستیم. اگر کسی کلامی بگوید که باعث تفرقه بین ما مسلمانها بشود، بدانید که یا جاهل هستند یا از کسانی هستند که می‏خواهند بین مسلمانان اختلاف بیندازند. قضیه شیعه و سنی اصلًا در کار نیست، ما همه با هم برادریم ». [۷]

با تأمّل در این بیانات تاریخی تنها یک روز پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۵۷ باید گفت، به راستی که ندای وحدت آفرین امام خمینی(ره) را می توان به عنوان مهمترین شاخصۀ وحدت عملی یک رهبر دینی در میان امت اسلامی برشمرد ،زیرا در اوج قدرت و در حالی که فضای سیاسی جامعه می توانست دستخوش برخی شعارهای افراطی مذهبی گردد، لیکن دغدغه های وحدت بخش در ۲۳ بهمن ماه سال ۵۷ و در آغاز پیروزی انقلاب اسلامی ، نشانۀ غیر تاکتیکی بودن مسألۀ وحدت دردیدگاه رهبر فقید نظام اسلامی است ، لذا اجتناب امام(ره) از نگاه جزء نگر به سرنوشت امت اسلامی همگی مقوّم راهبرد وحدت عملی امام(ره) در موضوع اتحاد و انسجام امت اسلامی است، از این رو پیروزی انقلاب اسلامی راباید مرهون نگاه کلیت نگر امام(ره) به اسلام دانست که در ادامه این نوع نگاه جامع در طول حیات پربرکت نظام اسلامی از سوی مقام معظم رهبری، خلف صالح بنیانگذار فقید انقلاب اسلامی جاری و ساری بوده است.

از منظر حضرت امام(ره) یکی از مهمترین اهداف انقلاب اسلامی آزادی خواهی است، که حفظ حقوق اقلیت های مذهبی[۸]و رفتار مبتنی بر کمال انصاف و مطابق قانون با آنان از جمله مصادیق آزادی از دیدگاه حضرت امام(ره) به شمار می آید، لذا مهمترین ویژگی متمایز انقلاب اسلامی ایران با دیگر انقلاب ها در جهان که غالباً با اختناق و آشفتگی همراه است، این است که انقلاب اسلامی بر خلاف سایر انقلاب ها«از همان روز اول همۀ گروه ها را فرصت داد،همۀ روزنامه ها را اجازه داد و همۀ اجتماعات را اجازۀ فعالیت داد».[۹]

بدیهی است احترام به اقلیت های مذهبی همگی از مظاهر وجودی «آزادی مطلق»[۱۰] است.اینگونه است که حضرت امام(ره) انقلاب اسلامی ایران را پر ثمر و کم ضایعه[۱۱]می داند و معتقد است «ثمرات انقلاب در مقابل ضایعات و مضراتش زیاد و چشمگیر می باشد»[۱۲].

در خاتمه همۀ آحاد امت اسلامی به ویژه مسئولان و نخبگان حوزه و دانشگاه و افراد دغدغه مند نسبت به صیانت از ارزش های انقلاب باید بدانند، که از منظر حضرت امام (ره) « حفظ وحدت کلمه ، ضامن تداوم پیروزی انقلاب است[۱۳]، وانحراف از این اصل حیاتی خیانتی نابخشودنی است، از این رو ایشان با استناد به آیۀ شریفۀ «واعتصموا بحبل الله جمیعاً و لا تفرّقوا» و حدیث نبوی «یدالله مع الجماعه» معتقدند که مسلمانان باید ید واحده، دارای وحدت کلمه و مقصد و روح همیاری و تعاون باشند[۱۴]تا در سایۀ اخوت اسلامی و حفظ تفاهم و برادری[۱۵]اسلام را محافظت نمایند.