کنفرانس بین المللی “علوم انسانی و دینی، مبارزه با افراط گرایی” روز چهارشنبه۸دی ماه در دانشگاه مذاهب اسلامی برگزار خواهد شد.
حجت الاسلام و المسلمین احمد مبلغی رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی در نشست خبری این کنفرانس که در این دانشگاه برگزار شد، اظهار داشت: این کنفرانس بین المللی با حضور اندیشمندانی از کشورهای مختلف از جمله عراق و تونس با هدف مقابله دانشی با ناروافهمی دینی و افراطگرایی برگزار می شود.
وی تصریح کرد: در قبال این پرسش که چرا دانشگاه مذاهب اسلامی به سمت برگزاری چنین نشستی رفته است، باید بگویم این دانشگاه بنا دارد یک نگاه دانشی به پدیده خشونت و افراطیگری بیفکند.
رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی افزود: افراطیگری با ابعادی که امروزه پیدا کرده و ریشههای تاریخی، اجتماعی، روانی و سیاسی، دچار یکنوع ناروافهمی دینی شده است. لذا باید به دنبال فهم و کشف تمام عوامل و ریشههای متنوع این پدیده پرداخت و از این منظر چارهای جز حرکت در چارچوب ایجاد یک مطالعات جامع از منظرهای علوم مختلف نداریم.
وی با هشدار نسبت به پدیده خشونت و تهدیدات آن برای جهان اسلام، گفت: اگر به این پدیده نگاه دانشی نیفکنیم، به بیراهه رفتهایم. خاستگاه مبارزه با خشونت باید مطالعات دانشی باشد و هر فعالیت دیگر بر این اساس و در این چارچوب باشد. ثانیا اگر به یک یا دو دانش در این زمینه بپردازیم، کافی نیست. باید به سمت بسیج علمی مطالعات عالمانه بر پایه علوم مختلف برویم تا بتوانیم از پس این پدیده برآییم.
وی در ادامه با بیان این که مفاهیم تبیین نشده در فقه زیاد هستند، گفت: اولویت حوزه های علمیه شیعه و اهل سنت و دانشگاه های کشورهای اسلامی این است که مفاهیم تدوین نشده را از فضای ابهام آلود فعلی خارج کرده و تعاریف دقیقی از آنها ارائه نمایند تا صاحب سوء برداشت های فعالی از این فضا نباشیم.
وی خاطر نشان کرد: فقه به مسائل اقتصادی پرداخته است، اما به روابط امت نپرداخته، اگر بپذیریم فقه و احکام فقهی در خصوص مناسبات امت بحثی ارائه نکرده، طبیعی است دیگرانی که فکر غیر فقهی دارند این خلاء ها را در راستای تفکرات مسموم و خشونت های فکری خود پر می کنند.
وی افزود: کشورهایی که از خشونت متضرر میشوند، به ویژه کشورهای اسلامی، میتوانند همکاری حقوقی با یکدیگر داشته باشند و با استفاده از یک سیاست جامع در منطقه، راهبردهای کلانی بر پایه دانش اسلامی، حقوق و سیاستهای جناحی دنبال کند. اگر دست به مبارزه علمی و همهجانبه با این پدیده نزنیم، چه بسا تلاشها به استحکام خشونتها منجر شود.
وی با اشاره به عوامل بروز خشونت و افراطیگری گفت: در این کنفرانس به عوامل غلط ذهنی که به بروز خشونت و افراطیگری منجر شدهاند، پرداخته میشود. برخی ذهنیتهای غلط بیشترین سهم را در بروز و گسترش این پدیده داشته است. برداشتهای غلطی از جهاد و هجرت نمونهها آن است. عامل دیگر؛ تبیینناشدگی مفاهیم است. بسیاری از مفاهیم در علوم دینی مبهم باقی ماندهاند و عدم شناخت ماهیت این مفاهیم باعث شده کجاندیشان و افراطگرایان فرصت مانور روی فهم غلط خود پیدا کنند و باعث سوءبرداشتهایی از متون دینی شوند. لذا این پدیدهها را در منطقه و نقاط مختلف جهان گسترش میدهند.
مبلغی افزود: عامل دیگر، کاستیهای موجود در علوم دینی است. در فقه به بسیاری از امور پرداخته نشده و منجر به بروز فتوا انگاشتهها شده است. طبیعی است هر جایی که خلایی باشد، ویروس افراطیگری در این فضاها و شکافها رخنه میکند و به صحنه اجتماع میآید و منجر به بروز فاجعه میشود. خلاهای دینی مهمترین عامل نفوذ افراطگرایان است. اولویت حوزههای علمیه در این زمینه این باید باشد که این مفاهیم را از فضای ابهامآلود خارج کند و تعریف دقیقی از این مفاهیم ارائه دهد تا دیگر شاهد این سوءبرداشتها نباشیم. مفاهیمی که شاکله امت اسلامی است. مفاهیمی همچون اعتدال امت، تسامح مذهبی، تفاهم علمی، گفتوگوی بین مذاهب و ادیان و امت و همزیستی که در فقه ما غائبند.
رییس دانشگاه مذاهب اسلامی مقوله طائفهگری را یکی دیگر از موضوعات حاشیهای این کنفرانس عنوان کرد و گفت: همچنین یکی از موضوعات مورد نظر در کنفرانس پیشرو؛ مقوله طائفهگری است که یک سم مهلک است. مسئلهای که بر پایه یکسری عوامل ذهنی و تخیلی و ندیدن مسائل اصلی اسلامی، شاکله مذهبی و قومیتی را شکل میدهند. بررسی این پدیده بهگونهای
است که نیاز است در یک همایش و کنفرانس مستقل به آن پرداخته شود.
دکتر عادل ضیایی، معاون پژوهشی دانشگاه مذاهب اسلامی و دبیر علمی کنفرانس نیز در سخنانی با اشاره به ویژگیهای این همایش گفت: این همایش با موضوع علوم انسانی و دینی و با مشارکت دانشگاههای داخلی و خارجی، همچون دانشگاه بغداد، دانشگاه تهران، دانشگاه ادیان و مذاهب و جامعةالمصطفی و همچنین نهادهای یاریدهنده در برگزاری این کنفرانس، برگزار میشود.
وی ادامه داد: در ضرورت مبارزه با افراطگرایی و اینکه امروزه به عنوان یک بحث ضروری در جامعه مطرح است، تردیدی وجود ندارد و به همین خاطر در اغلب بلاد اسلامی فعالیتهایی صورت میگیرد. دانشگاه مذاهب اسلامی نیز سعی دارد گوشهای از این رسالت مهم را انجام دهد.