تحلیل صدوری و فقه‌الحدیثی روایات اسلامی مخالف تقریب

پانزدهمین کرسی از کرسی‌های نقد، نظریه‌پردازی و آزاداندیشی با حضور و ارائه حضرت حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر مهدی مهریزی (دامت‌توفیقاته) با موضوع «تحلیل صدوری و فقه‌الحدیثی روایات اسلامی مخالف تقریب» در ششم شهریورماه ۱۴۰۰ با حضور ریاست محترم و پژوهشگران ارجمند پژوهشگاه به‌صورت حضوری (با رعایت پروتکل‌های بهداشتی) و نیز با حضور مجازی تعدادی از محققین ارجمند و فعالان عرصه تقریب، برگزار گردید.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر مهریزی در ابتدای فرمایشات خود، موانع تقریب را در پنج دسته تقسیم‌بندی کردند، ایشان موانع را در آراء و دیدگاه‌های کلامی مذاهب، فتاوای فقهی مذاهب، قضایای تاریخی صدر اسلام و نیز احادیث و روایات مورد استناد مذاهب و نیز واقعیات و وقایع اجتماعی و سیاسی داخل و خارج جوامع مسلمین برشمردند که در این زمینه نقش زیادی داشته است. دانستند و را مذکور معرفی کردند، ایشان ریشه اصلی سه مانع اول را مانع چهارم یعنی احادیث و روایات دانستند چراکه منابع اصلی آن امر هستند.

دکتر مهریزی بعد از برشماری تعدادی از انواع روایات مانع تقریب، راهکار مواجهه با این احادیث را مطرح نمودند.

این استاد حوزه سه مرحله احراز صدور، احراز اصالت متن و اعمال قواعد فقه‌الحدیث را برای مواجهه با احادیث لازم شمردند و در تبیین احراز صدور، احراز چهار امر منبع شناسی، اتصال سند، احراز ثقه‌بودن رُوات و نقد محتوایی را به‌صورت توأمان لازم دانستند و نیز در مرحله احراز اصالت متن، عدم تصحیف و تقطیع و نقل به معنا و تحریف لفظی را لازم‌الرعایه دانستند.

ایشان در بخش پایانی ارائه خود اعمال قواعد فقه‌الحدیث را برای فهم معنای واقعی حدیث، امری ضروری دانسته و مثال‌هایی برای تبیین این امر ارائه فرمودند.

بعد از پایان فرمایشات ایشان، تعدادی از پژوهشگران محترم حوزه تقریب، تکمله و نقدهایی به فرمایشات ایشان داشتند و سؤالاتی را مطرح کردند و ایشان به‌تفصیل در مورد سؤالات پاسخ فرمودند.